“En büyük mutluluk, mutsuzluğun kaynağını bilmektir”
Fyodor Dostoyevski
Gerek meslektaşlarımla yaptığım sohbetlerde geçen konuşmalarda, gerekse sosyal medyada yapılan paylaşımlarda eczane çalışanlarımızın mutsuzluğundan da söz edilmekte.
Kimimizce görülmezden gelse de, gitgide büyüme eğiliminde olan bir konu bence.
İnsanlar neden mutsuz olur?
Elbette, her kişinin kendi özelinde söyleyeceği birçok neden vardır.
Ancak bilimsel çevrelerce genel kabul gören eğilim; ihtiyaçlarını karşılayamayan ya da biraz farklı söylemi ile ihtiyaçları karşılanmayan kişilerin mutsuz olduğudur.
İhtiyaçların sınıflandırılması ile ilgili en bilinen teori de ABD’li psikolog Abraham Maslow tarafından ortaya atılan ve geliştirilen Maslow Teorisi veya İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi’dir. Bu teoriye göre gereksinimler şu şekilde sıralanmıştır;
1- Fizyolojik gereksinimler (Nefes alma, beslenme, boşaltım, uyku, cinsellik)
2- Güvenlik gereksinimi (Vücut bütünlüğünü koruma, iş, aile, sağlık, mülkiyet güvenliği)
3- Ait olma, sevgi ve sevilme gereksinimi (Arkadaşlık, kabul edilme, iletişim kurma)
4- Saygınlık gereksinimi (Kendine saygı, güven, başarı, diğerlerinin saygısı)
5- Kendini gerçekleştirme gereksinimi (Erdem, yaratıcılık, doğallık, problem çözme, gerçeklerin kabulü)
Maslow’un teorisine göre; birey bir kategoride yer alan ihtiyaçlarını tam olarak karşılamadan bir üst düzeydeki kategorinin gereksinimlerini algılayamaz, dolayısıyla bir üst düzeydeki ihtiyaç kategorisine geçemez.
Genelde baktığımızda çoğu bireyin üçüncü kategoride kaldığını, çok az kişinin dördüncü ve beşinci kategoriye ulaştığını görmekteyiz.
Dile getirilen sözlere ve sosyal medyada yazılanlara baktığımızda eczane çalışanlarımızın en çok şikâyetçi olduğu konular; çalışma saatlerinin uzunluğu, gelirlerinin yetersiz olduğu ve eczacılardan gerekli saygıyı görmedikleri konularında odaklanmakta.
Ne gariptir ki; aynı şikâyetler biz eczacılar için de geçerli. Çalışma saatlerimizin çoğunu işgal eden bürokratik uygulamalar, giderlerimizin artmasına karşın devamlı olarak azalan karlılığımız ve mevzuat baskısı, sağlık sisteminin finansını karşılamamıza karşın iktidardan ve diğer sağlık/ilaç bileşenlerinden gerekli saygıyı göremeyişimiz şikayetlerimizin ön sıralarında yer alıyor.
Tabi ki, çok yakınımızda yaşanılan mutsuzluk unsurunu sadece Maslow’un teorisi çerçevesine sığdıramayız. Üstüne söylenecek daha birçok söz var.
Yine bir sınıflandırma yapacak olursak; Genel etkenler ve özel etkenler diye de ayırabiliriz.
Genel etkenler içine ülkemizin genel koşullarını koyabiliriz. Genelde yaşanan olumsuzlukların özelimizi etkilememesi olası değil.
Özel etkenlere değindiğimizde görülmekte ki, tüm sektörlerde yapılan araştırmalar çalışanların memnuniyet seviyesinin azalmakta olduğunu göstermekte. Bunun da yüzdelerle ifade edilen değişik ana sebepleri var.
Tekrar eczane ortamlarımıza dönersek, ifade edilmese de çalışanlarımızın mutsuzluğuna neden olan iki unsur daha ortaya çıkmakta. Birincisi çoğu eczanemiz için geçerli olan çalışma kurallarının eksikliği, ikincisi de çalışanlarımızın çıkabileceği bir üst kariyer kademesinin olmaması.
Yaptığı işteki görevleri net çizgilerle belirtilmeyen, kendini geliştiremeyen, geliştirse de uygulama alanı bulamayan birey doğal olarak başarısızlığının sorumluluğunu bir başkasında arayacaktır. İş yerindeki mutsuzluğu özel yaşamına yansıyacaktır.
Ya da tam tersi, kişinin özel yaşamındaki eksiklikler ve mutsuzlukları yaptığı işi etkileyecek ve verimini düşürecektir.
Bir köşe yazısında böyle bir konuyu tüm detayları ile incelemek, çözüme ulaştıracak sonuçları belirlemek elbette olanaksız.
Ancak unutulmaması gereken bazı noktalar var ki, eczanelerin çalışma şartları sadece eczacıların inisiyatifinde değil. Örneğin; mesai saatleri gibi, satılan ürünlerin tanıtım ve satış şartları kısıtlamaları gibi.
Karşılıklı empati yapabilmeyi becerebilirsek, bir çok mutsuzluk kaynağını önleyebiliriz diye düşünüyorum.
Eğer ki, her şeye karşın mutsuzluk önlenemiyorsa herkesin kendince belirleyeceği alternatif seçenekler de değerlendirilebilinir.
İLETİŞİM
e.ciftci@eczacininsesi.com
Tel : 0212 5474746
https://twitter.com/#!/ECiftci1
https://www.facebook.com/#!/ertan.ciftci1
