Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunuldu.
Tasarının 24. maddesi “18/12/1953 tarihli ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “çarpımı sonucu” ibaresi “toplamı sonucu” şeklinde değiştirilmiştir.” şeklindedir.
Bu madde ile 2012 Mayıs ayında 6308 sayılı yasa ile getirilen 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanunun 5. maddesinin nüfusa göre eczane sınırlamasına ilişkin beşinci fıkrasında yer alan eczacı puanlama usulü değiştirilmek isteniyor. Gerekçesi de adaleti ve hakkaniyeti sağlamak.
Böylece nüfusa göre eczane sınırlamasına ilişkin getirilen düzenlemelerle ilgili ilk değişiklik girişimi yasal planda ortaya çıkmış oluyor.
Bilindiği üzere 6308 sayılı yasa ile eczacı puanlaması iki aşamada gerçekleştirilecek şekilde düzenlenmiştir. İlk aşamada eczacılara, bulundukları ilçede mesleki faaliyetlerini sürdürdükleri yıl sayısı ile ilçe katsayısının çarpımı kadar hizmet puanı verilecek, ikinci aşamada ise ortaya çıkan hizmet puanı ile meslekte geçirilen toplam yıl sayısı çarpılarak yerleştirme puanı hesaplanacaktı.
Ancak meslekte geçirilen toplam yıl sayısı içinde zaten hizmet puanının hesaplanmasına esas olan “ilçede mesleki faaliyetin sürdürüldüğü yıl” süre olarak bulunduğu için aynı süre iki defa çarpıma konu olarak mükerrer bir hesaplama sözkonusu oluyordu.
Şimdi Sağlık Bakanlığı ile ilgili torba kanun olarak adlandırabileceğimiz tasarıda getirilen değişiklik yasalaşırsa, hizmet puanı ile meslekteki toplam kıdem yılının çarpılması yerine toplanması gerekecek. Toplanırsa hesaplama berraklık kazanacak mı, burası belli değil. Üstelik hem hizmet hem de yerleştirme puanının içinde bulunan ilçede çalışan yıl parametresinin hesaplamaya mükerrer katılması konusu açıklık kazanmamış durumda.
Ancak ne değişecek, kimin lehine değişecek, öncelikle buna bakmak gerekir…
6308 sayılı yasayla getirilen ve Yönetmelik çıkarılamadığı için bir türlü uygulanamayan puanlama ile Meclis’e gönderilen tasarıda yapılan değişikliği, rastgele seçilen bazı ilçeler için hayali verilen katsayı ve çalışma süreleri ile Tablo halinde örneklendirelim:
|
1-Hizmet Puanı Hesabı |
|||
|
İlçeler |
Katsayı |
İlçede Çalışılan Yıl |
Hizmet Puanı |
|
Elazığ-Keban |
3 |
5 |
15 |
|
Ankara-Çankaya |
1 |
5 |
5 |
|
Manisa-Salihli |
2 |
5 |
10 |
|
Ardahan-Posof |
4 |
5 |
20 |
|
2-Yerleştirme Puanı Hesabı (6308 sayılı yasa ile getirilen) |
|||
|
İlçeler |
Hizmet Puanı |
Meslekte Geçirilen Toplam Yıl |
Yerleştirme Puanı |
|
Elazığ-Keban |
15 |
10 |
150 |
|
Ankara-Çankaya |
5 |
10 |
50 |
|
Manisa-Salihli |
10 |
10 |
100 |
|
Ardahan-Posof |
20 |
10 |
200 |
|
3-Yerleştirme Puanı Hesabı(Sağlık Bakanlığı Torba Yasa Tasarısı) |
|||
|
İlçeler |
Hizmet Puanı |
Meslekte Geçirilen Toplam Yıl |
Yerleştirme Puanı |
|
Elazığ-Keban |
15 |
10 |
25 |
|
Ankara-Çankaya |
5 |
10 |
15 |
|
Manisa-Salihli |
10 |
10 |
20 |
|
Ardahan-Posof |
20 |
10 |
30 |
2. Tablo’ya dikkat edilirse, 6308 sayılı yasa ile halen mevcut düzenleme sonrasında 4 ayrı ilçede aynı süre (5 yıl) çalışan farklı 4 eczacının toplam çalışma süresi de aynıysa gelişmişlik katsayısına göre gerçekçi bir sıralama sonucu azgelişmiş bölgede çalışanın yerleştirme puanı yüksek, gelişmiş bölgede çalışanın düşük oluyor. Torba yasa tasarısı, çarpma yerine toplama yapsa bile bu durumdaki eczacılar arasındaki sıralamayı 3. Tablo’dan görüleceği üzere değiştirememektedir.
|
4-Yerleştirme Puanı Hesabı (Karşılaştırma) |
||||
|
İlçeler |
Hizmet Puanı |
Meslekte Geçirilen Toplam Yıl |
Yerleştirme Puanı (Çarpılırsa) |
Yerleştirme Puanı (Toplanırsa) |
|
Elazığ-Keban |
15 |
10 |
150 |
25 |
|
Ankara-Çankaya |
5 |
30 |
150 |
35 |
|
Manisa-Salihli |
10 |
20 |
200 |
30 |
|
Ardahan-Posof |
20 |
5 |
100 |
25 |
Ancak torba yasa tasarısında yapılmak istenilen değişiklikle, son bulunulan ilçede çalışma aynı olsa bile kıdem süresi ile hizmet puanı çarpılmak yerine toplandığında Tablo 4’den görüleceği üzere, azgelişmiş ilçelerde çalışan eczacılar değil, meslek kıdemi fazla olan eczacı yerleştirme puanında öne geçmektedir.
Karışıklık, anlaşılmazlık, zorlama…
Torba yasa tasarısı, nüfusa göre eczane sınırlaması düzenlemesinde daha uygulama başlamadan bir hesap hatası olduğunun itirafıdır. Üstelik değiştireceğiz diye işler iyice karmaşıklaştırılıyor… Küçük bir örnek vereyim, sosyoekonomik gelişmişlik endeksindeki ilçe katsayıları gelişmiş ilçeler için yüksek, azgelişmiş ilçeler için düşük belirlendiğinden hizmet hesaplamasında ters etki yapıyor ve gelişmiş yerlerde çalışanlar, azgelişmiş ilçelerde çalışanlara göre daha yüksek hizmet puanına ulaşıyor.
Aslında bunun yolu uygulamadaki belirsizliği de giderecek şekilde bu hesaplamayı, Kanun’da değil bu konuya özel ayrı bir yönetmelik çıkararak yapmaktı. Hiç değilse uygulama eksiklikleri görülerek değiştirilmesi kolay bir hukuksal metinle karşı karşıya olunur, sonradan işin pratik yanı da değerlendirilerek yönetmelikte hesaplama usulü olgunlaştırılırdı. Kanun’da sadece “eczacı puanlaması ‘hizmet puanı’ ve ‘yerleştirme puanı’ üzerinden yapılır, puanlama hesabında esas alınacak kriterler ve yerleştirme işleminin nasıl yapılacağı çıkarılacak ayrı bir yönetmelikle belirlenir” şeklinde bir madde bulunması yetecekti.
Önümüzdeki dönemde her torba yasada eczacıları ilgilendiren yeni bir düzenleme görürseniz şaşırmayın.
6197 sayılı yasanın en önemli değişikliği olarak lanse edilen “nüfusa göre eczane sınırlaması” uygulaması yola çıkmadan yol kazası geçirmiş gibi. Bir de yola çıkarsa siz görün eksikliği, güçlüğü, sıkıntıyı… Düzeltin düzeltebildiğiniz kadar.
Attıktan sonra nişan alma böyle oluyor işte.
