ECZACIYA İŞ
Ecz. Süleyman ARSLANTÜRK
1971’in tam bu ayında idi. Muvazaalı eczane açma dışında iş bulamadığım için acemilik, askerlik, çaresizlik, deneyimsizlik, parasızlık korkuları altında eczane açmaya karar vermiştim. İzmir Yeni Krom Ecza deposu “Kefilsiz ilaçları veremem.” dedi. Kefilim olacak kimse yoktu.
Depodan “Ah be kardeşim, geçen sene gelse idin piyasa o kadar rahat idi ki, artık öyle değil” dediler.
İş bulmak, iş kurmak her dem zordur.
Eczacıya iş veya iş kurma alanı nasıl açılır?
İlaç, sanayide üretilince, eczaneler tıka basa ilaç kutuları ile doldu. Hasta hızlıca ilacını alıp kaçmak istedi. Bu durum doktorun, eczacının, hastanın, işine kolayına geldi.
Uygar ülkeler eczacısına gereğinden fazla eczane açtırmadı.
Ülkemizde isteyen eczacı istediği yere eczane açtı.
Eczacıya 24 saat yasal, şikayet olmazsa sınırsız eczanede olmama, ilacı bizzat sunmama, reçetesiz satabilme hoşgörüsü gösterildi ve de bu kadar kolaylık gösterilince eczacının gözü eczaneden başka bir şey görmedi.
İlaç yetkilisi ve birinci basamak sağlık hizmeti sunucusu kapsamı o kadar geniş ki eczacının işsiz kalması imkansız.
İlaç ve tedavi adı geçen her yerde eczacı da konumlanabilmeli.
Hangi Adımlar Atılmalı?
1. Eczane eczacısına yapılacak en önemli iyilik, yasal olarak, “GÖREV HAK ve SORUMLULUK” belirlemek, tanımlamaktır. Bu tanımın ilk maddesi “Eczacı hastaya ilacı bizzat sunar.” Olabilir.
Doktordan başkasının reçete yazamadığı gibi eczacıya da başkasının asla yapamayacağı bir görev tanımlanmalı.
2- Uzman, yüksek lisans, doktora, doçent, profesör ilaç satmadan ilaç danışma kurumu-işi kurabilmeli. Çoklu raporlu hastaların belli sürelerde onlara danışmaları zorunlu olmalı ki ilaç geçimsizlikleri, israfları, doz aşımları ve eksiklikleri meydana çıkmalı, devlet, hasta hem sağlıktan hem ekonomiden kazanmalı.
3- Gıda ile ilaç kankadır. Gıdadan ilaç, ilaçtan gıda yapmak eczacıya çok yakışır.
Seksen beş milyonluk ülke, sekiz milyarlık dünya gıda ile eczacıları uçurur.
Baharatçılar, köfteciler, kuru yemişçiler eczaneyi solladı.
Diyetisyen, estetisyen, kuaför, optisyen, odyometrist, psikolog eczacıdan daha kazançlı, daha havalı hale geldi.
Gıdadan sonra ilaca da el atan Tarım Bakanlığı tarım müşavirlikleri kuracak. Buralarda ziraat mühendisi, veteriner, gıda mühendisi, su ürünleri mühendisi görevlendirecek. (Eczacının adı yok).
Gıda ve gıda adı altında ilaç, drog (baharat) denetlemek için devleti denetimden çekecekler.
Kapitalizm her yönden hazırlanıyor.
Herkes kendine iş alanı açarken eczacı bilimden, ekonomik esaslardan uzak, dar kasvetli, küçük eczanesine kapanıyor.
Tarım Bakanlığı gıdadan ilaca giriş yaptı, kapı açtı.
Sağlık Ordusu Bileşenleri de ağababaları Amerika’da olduğu gibi gıdayı Sağlık Bakanlığına alma politikaları geliştirilmeli.
4- 400 civarında sentetik uyuşturucu dünyayı sarmış gençleri sarartıyor, solduruyor. Bu bataklıkları kurtarabilecek eczacılara gereksinim var.
Bu işler sararmış, solmuş bir diploma ile olmaz. Kesintisiz bilimsel çalışmak, uzmanlaşmak, politikalar üretmek ile olur.
5- Eczacının yöneteceği aşı ve soğuk zincir merkezleri olmalı.
6- Eczane eczacının görevi hiç duraksız ilaç satmak değil ilaç bilgisi sunmak olmalı. Ülkemizde 650 kişiye bir din görevlisi düşerken 2125 kişiye bir eczacı düşmektedir.
7- Devlet, SGK denetçileri eczacı olmalı, ayrıca üst eğitim almış, belli süre serbest eczacılık yapmış eczacılardan oluşan, bilimsel, etik, fiziksel olarak eczacı ve eczane denetimi kurumu oluşturmalı.
8- ABD, Çin, Japonya, Hollanda, Hindistan, Kuzey Kore, Rusya’daki eczane ve eczacılık sistemlerini incelenip, sentezlenip “Türk Eczacıları Kültürü” oluşturmalı.
9- İlaçta söz sahibi olabilmek için, doktor uzmanlığı çeşidi kadar eczacı uzmanlığı da olmalı.
10. Sekiz yüz bine yakın sağlık ordusu içinde kırk bin eczacı var; hedef bir milyonluk sağlık ordusunda bin kişiye bir eczacı, beş bin kişiye bir eczane olmalı.
Eczacılar sağlık ordusu bileşenleri ile ak ve kara günlerde eylemlerde, iletişim, dayanışma, paylaşım, yardımlaşma içinde olmalı.
Nereden Başlamalı?
Çalışma alanı ve başlama yeri eczacı odalarımız olmalı.
A. Yasa B. Eğitim C. Eczane geliştirme D. İş bulma iş kurma çalışması kümeleri kurmalı.
Bu kümelerde başlıklar hazırlanıp tartışılabilir bir zemin oluşturmalı. Laf atmaktan vazgeçip yazılı fikir söyleme alışkanlığı kazanmalı.
Akılda kalmaz yazıda kalırmış, yazmak önemli bir eylemmiş, yazalım, dertlerimizi duygularımızı türkülere, yazılara dökmeli.
Dünya bir oyun alanıdır.
Oyunumuzun adı “eczacı alanı kurgulamak tasarlamak yasalaştırmaktır.”
Neşet Ertaş’ın türkü söylediği gibi, içten, gönülden eczacılığa sarılmazsak, yaklaşmazsak oyundan düşeriz.
Sorunlara günlük değil kalıcı, köklü çözüm, yaklaşım gerekli. Köklü hak bez, karton pankartlarla yürümekle alınmaz. Amaçlı, gerekçeli, ilkeli, öncelikli çalışmalar, raporlar, yazışmalar ve en önemlisi de uzun süreçli, ısrarlı, partili, politik, pratik çalışmalarla alınabilir, kazanılabilir.
